Vuilafscheider en luchtafscheider

Hoe merk ik dat er lucht of vuil in mijn verwarmingssysteem zit?

Wanneer er lucht in de installatie aanwezig is, hoort u vaak borrelende of tikkende geluiden in de leidingen en radiatoren. Ook kan het gebeuren dat radiatoren niet volledig warm worden of ongelijkmatig opwarmen. Bij vuilophoping merkt u dat de doorstroming minder wordt, waardoor de ketel vaker aanslaat en toch minder rendement levert. Soms ziet u zelfs een donkere, roestige kleur bij het aftappen van cv-water, wat wijst op magnetiet en slib. Dit zijn duidelijke signalen dat het systeem baat heeft bij een vuilafscheider en luchtafscheider.

Waarom kan lucht in een cv-installatie corrosie veroorzaken?

Lucht bevat zuurstof, en wanneer die in aanraking komt met metalen onderdelen in de installatie kan oxidatie optreden. Dit proces leidt tot roestvorming, waardoor leidingen en radiatoren sneller slijten. Corrosie kan ook kleine lekkages veroorzaken of de pomp aantasten. Bovendien wordt door roestvorming vaak magnetiet gevormd, wat op zijn beurt verstoppingen veroorzaakt. Een luchtafscheider voorkomt dit door zuurstof systematisch uit het water te verwijderen. Zo blijft de installatie langer intact en betrouwbaar.

Wat is het verschil tussen een standaard en een magnetische vuilafscheider?

Een standaard vuilafscheider verwijdert vaste vuildeeltjes en slib uit het systeemwater door middel van een afscheidingsmechanisme. Een magnetische vuilafscheider is speciaal ontworpen om magnetiet, een ijzerhoudend bijproduct van corrosie, op te vangen. Magnetiet kan zich ophopen in leidingen en warmtewisselaars en zo ernstige verstoppingen veroorzaken. Door de magnetische werking worden zelfs de kleinste ijzerdeeltjes uit het water gefilterd. In moderne systemen met veel stalen onderdelen is een magnetische variant vaak de meest doeltreffende keuze.

Hoe vaak moet ik een vuilafscheider of luchtafscheider onderhouden?

Beide onderdelen vragen relatief weinig onderhoud, maar regelmatige controle is wel aan te raden. Bij een vuilafscheider kunt u het verzamelde vuil via de aftapkraan eenvoudig verwijderen, bijvoorbeeld tijdens jaarlijks cv-onderhoud. Een luchtafscheider heeft meestal een automatisch ontluchtingsventiel dat zelfstandig lucht afvoert, maar ook hier is het slim om af en toe te controleren of dit ventiel goed werkt. Door jaarlijks onderhoud voorkomt u dat de afscheiders hun functie verliezen en blijft de installatie optimaal draaien.

Zijn vuil- en luchtafscheiders geschikt voor alle verwarmingssystemen?

Ja, deze onderdelen kunnen zowel in kleine particuliere installaties als in grote utiliteitsgebouwen worden toegepast. Wel is het belangrijk het type en de capaciteit af te stemmen op de grootte van de installatie. Voor een kleine woning volstaat vaak een compact model, terwijl grote systemen vragen om krachtigere uitvoeringen. Er bestaan ook gecombineerde modellen die vuil en lucht tegelijk verwijderen, wat vooral handig is in situaties met beperkte ruimte. Hierdoor zijn ze in vrijwel elke installatie toepasbaar.

Wat zijn de voordelen van een gecombineerde vuil- en luchtafscheider?

Een gecombineerde afscheider bespaart ruimte en installatiekosten, omdat u slechts één apparaat hoeft te plaatsen. Dit type verwijdert zowel microbellen als vuildeeltjes, waardoor de installatie in één keer wordt beschermd tegen de meest voorkomende problemen. U hoeft dus minder aansluitingen te maken en bespaart tijd bij montage. Bovendien zorgt de combinatie voor een stabieler systeem, omdat zowel lucht als vuil de doorstroming en warmteafgifte negatief kunnen beïnvloeden. Voor wie gemak en efficiëntie belangrijk vindt, is dit vaak de beste oplossing.

Kan ik zelf een vuil- of luchtafscheider installeren?

Het plaatsen van een afscheider kan in theorie door een handige doe-het-zelver worden gedaan, maar vereist wel kennis van het cv-systeem. U moet weten waar de afscheider in het leidingcircuit het meest effectief is, meestal in de retourleiding vlak voor de ketel. Ook moet het systeem worden afgesloten en opnieuw ontlucht na de installatie. Voor wie zekerheid wil, is het inschakelen van een installateur de veiligste optie. Zo voorkomt u foutieve plaatsing of lekkages.

Hoeveel energie kan ik besparen met een vuilafscheider en luchtafscheider?

De exacte besparing verschilt per situatie, maar het principe is dat de ketel minder hard hoeft te werken wanneer het systeem schoon en luchtvrij blijft. Vuilophoping en luchtbellen zorgen namelijk voor een slechtere warmteoverdracht en een inefficiënte doorstroming. Hierdoor stijgt het energieverbruik ongemerkt. Met een goed werkende afscheider kan het rendement van de ketel aanzienlijk verbeteren, waardoor u jaarlijks flink kunt besparen op de stookkosten. Daarnaast bespaart u indirect kosten doordat dure reparaties worden voorkomen.

Waar in het systeem plaats ik een luchtafscheider voor het beste resultaat?

Een luchtafscheider wordt meestal in de aanvoerleiding vlak bij de cv-ketel geplaatst, omdat daar het water het warmst is en lucht makkelijker vrijkomt. Door de lagere stroomsnelheid in dit deel kan de luchtafscheider microbellen effectief afvangen. Het is belangrijk dat de plaatsing goed wordt afgestemd op de rest van de installatie, zodat de afscheider optimaal kan werken. Een installateur kan bepalen welke positie in uw systeem de meeste effectiviteit oplevert.

Wat levert investeren in vuil- en luchtafscheiders mij op?

De investering betaalt zich terug in meerdere opzichten. Uw installatie gaat langer mee, omdat onderdelen minder snel slijten door vuil en lucht. U geniet van stillere leidingen, gelijkmatig verwarmde radiatoren en minder storingen. Daarnaast verlaagt u het energieverbruik, wat jaarlijks besparingen oplevert. Ook voorkomt u onverwachte reparaties en dure vervangingen van pomp of ketel. Uiteindelijk zorgt een afscheider voor meer comfort, betrouwbaarheid en een lagere total cost of ownership van het hele verwarmingssysteem.